Osman KOÇ

Uzaya ilk çıkan ve Ay’a ilk giden insanların farklı kişiler olduğunu biliyor muydunuz? Ay’a giden kişi doğal olarak uzaya da çıkmış oluyor değil mi? Ben de öyle düşünüyordum fakat ondan önce uzaya çıkıp bir tur atan varmış 🙂

Google amcaya “uzaya ilk giden insan” diye arattığınızda karşınızda iki isim göreceksiniz. Biri Yuri Gagarin, diğeri ise Neil Armstrong‘tur.

Yuri Gagarin, 12 Nisan 1961‘de uzaya çıkarak Dünya yörüngesinde tur attı ve bu başarısıyla uzay çağını başlattı. Neil Armstrong ise 20 Temmuz 1969 tarihinde Ay’a ayak basan ilk insandır. Yani uzaya ilk çıkan kişi Yuri, Ay’a ilk giden ise Neil’dir diyebiliriz.

Peki, bu insanlar uzaya veya Ay’a ilk gittiğinde ne hissettiler, ne dediler?
Uzaya ilk çıkan insan Yuri Gagarin’in uçuş sırasında herhangi bir konuşmasını bulunmuyor.

Ay’a ilk çıkan ve ayak basan Neil Armstrong ise Ay’a iniş yaptıktan sonra ayak bastığında şu sözleri söyledi:

“That’s one small step for [a] man, one giant leap for mankind.”
“[Bir] insan için küçük, insanlık için dev bir adım.”

Bu sözü mutlaka duymuşsunuzdur, esprisi de çok yapılır. Cümledeki “bir” (İngilizce: “a”) kelimesi duyulmaz, Armstrong konuşurken unutmuş veya parazit nedeniyle silinmiş olabilir.

YURI GAGARIN KİMDİR?

Aleksiyeviç Yuri Gagarin, SSCB’li hava subayı ve kozmonot. Moskova’da madencilikle ilgili bir okulu bitirdi. Havacılığa duyduğu ilgi ile Hava Kuvvetleri Okulu’nu tamamladı. Deneme pilotu olarak çalıştıktan sonra 1960’ta Sovyet Kozmonotlar ekibine katıldı. 12 Nisan 1961’de 4,7 ton ağırlığında Vostok l adlı uzay aracı ile uzaya çıkan ilk insan oldu. 1 saat 48 dakikalık bu ilk uçuşla insanlı uzay uçuşlarının başlamasına büyük öncülük eden Gagarin, albaylığa yükseltildi, Lenin nişanıyla ödüllendirildi. SSCB kahramanı olarak duyuruldu. Kozmonotların eğitiminde yer aldıktan sonra Yüksek Sovyet’e milletvekili oldu. Hava Kuvvetleri Mühendislik akademisine üye seçildi. Uzay pilotluğunu da sürdüren Gagarin, Mart 1968’de bir eğitim uçuşu sırasında uçağının Moskova yakınlarında düşmesiyle yaşamını yitirdi. Ölümünden sonra Ay’ın görünmeyen yüzünde bir kratere ve doğduğu kente adı verildi. Anısına saygı olarak, Uluslararası Havacılık Federasyonu 1968’den başlamak üzere her yıl bir uzay adamına adını ve resmini taşıyan özel bir madalya vermektedir.

NEIL ARMSTRONG KİMDİR?

Neil Armstrong, Ay’a ilk defa ayak basan insan. ABD’nin Ohio eyaletinin Wapakonata kentinde 5 Ağustos 1930’da doğdu. Purdue Üniversitesini bitirdi. 1949-1952 yıllarında uçak gemilerinde pilot olarak görev yaptı. Kore savaşlarına katıldı. Milli Uzay ve Havacılık Teşkilatına 1955’te girerek deneme pilotu oldu. Feza ile ilgili çalışmalara katıldı. 1962 yılında astronot görevi verildi. Apollo 5, 8, 11 projelerinde görev aldı.

16 Temmuz 1969 saat 09.32’de arkadaşları Aldrin Edwin, Collius Mike ile birlikte Apollo-11 içinde Ay yolculuğuna çıktı. Apollo’nun fezaya atılışını Florida’da 55 ülkeden 3493 muhabir ve bir milyona yakın insan takip etti. Apollo-11 kalkışından 102 saat 47 dakika sonra Ay’a iniş yaptı. Ay’da gerekli incelemeleri yaptıktan sonra başarılı bir şekilde Dünya’ya döndü.

Neil Armstrong, 1971 yılında Cincinati Üniversitesinde mühendislik bilimleri profesörü olarak ders vermeye başladı.

Ay’a inişten tam 14 yıl sonra Şubat 1983’te Armstrong, bir konferans vermek için Mısır’a gitti. Konferansın sonuna doğru dışarıdan gelen bir sesi duyan Armstrong, büyülenmiş gibi yerinde dura kaldı. Bütün dikkatiyle daha önce işittiğini tahmin ettiği bu sesi dinledi. Duyduğunun ne olduğunu sorduğunda, “Ezan sesi” olduğunu söylediler. Armstrong ise; “Bu ses, Ay’a ilk ayak bastığımda duyduğum, ürperdiğim sestir. Önceleri kulaklarımın uğuldadığını zannetmiş, fakat bu sesi daha sonra tekrar duyarak titremiştim!” diye cevap verdi. Bazı kaynaklarda kendisinin Müslüman olduğu bildirilmektedir.

Ezan sesi konusunda bu sözü onaylayan ve reddeden çeşitli kaynaklar mevcut. Teyidi konusunda kendiniz de detaylıca araştırabilirsiniz.